သမတႀကီး ဘာဆက္လုပ္မလဲ

ရခိုင္အေရးႏွင့္ပါတ္သက္၍သမတႀကီးဦးသိန္းစိန္ႏွင့္ VOA အေမရိကန္
အသံျမန္မာပိုင္းအစီအစဥ္ေတြ ့ဆံုေမးျမန္းခဏ္းအေပၚေက်နပ္အားရ
သူမ်ားရိွသကဲ့သို ့အားမရသူမ်ားလည္းရိွေလသည္။

ေက်နပ္အားရသူမ်ားကိုဘာေၾကာင့္ေက်နပ္သည္ကိုစူးစမ္းေနစရာမလိုေခ်။
သိုေသာ္သမတႀကီး၏ေျဖဆိုခ်က္မ်ားအေပၚအားမရျဖစ္ေနသူမ်ားရိွေသာေၾကာင့္
ဘာေၾကာင့္အားမရျဖစ္ၾကသည္ကုိစစ္ေဆးၾကည့္လိုပါသည္။

ေရွးဦးစြာအသိအမွတ္ျပဳရမည့္အခ်က္မွာလက္ရိွအေနထက္ပို၍ႀကီးထြားဆိုး၀ါးသြားႏိုင္စရာ အလြန္ရိွေနသည့္အမ်ိဳးသားလံုျခံဳေရးခ်ိမ္းေခ်ာက္မႈတစ္ခုအားယာယီပဲျဖစ္ျဖစ္ထိမ္း
ခ်ဳပ္ထားႏိုင္ျခင္း (keeps under control, at least for the moment) ျဖစ္သည္။

ထို ့ျပင္သူတို ့ကိုယ္သူတို ့ရိုဟင္ဂ်ာဟုအမည္တပ္ေနၾကသူမ်ားကိုသမတႀကီးကိုယ္တိုင္က
“ဘဂၤလီမ်ား” ဟုအတိအလင္းအမည္တပ္ေခၚေ၀ၚသြားသည္မွာလည္းသူတို ့၏တကယ့္ လူမ်ိဳးရင္းျမစ္ကိုအမွန္အတိုင္းေခၚေ၀ၚရာေရာက္သျဖင့္ေက်နပ္စရာေကာင္းပါသည္။

သို ့ေသာ္ျပႆနာကိုသမတႀကီးကလကၡဏာခ်က္အကဲျဖတ္ရာတြင္ 

“လူမ်ိဳးေရးေၾကာင့္ျဖစ္တာမဟုတ္ - ဘာသာေရးေၾကာင့္ျဖစ္တာမဟုတ္

ရာဇ၀တ္မႈတစ္ခုမွအစျပဳ” သည္ဟုသံုးသပ္ျပသြားပါသည္။ 

မမွားေသာ္လည္းအေပၚယံရွပ္၍ေျပာရာက်သည္ဟုခံစားမိပါသည္။
အေၾကာင္းမွာဤရာဇ၀တ္မႈမ်ိဳးမ်ား ေပါက္ဖြားေပးရာလူ(ခိုး)၀င္ေနမႈျပႆနာ

(immigration issue) ကိုရင္းျမစ္ျပႆနာအျဖစ္ေထာက္ျပမသြားပါ။
ဤသူမ်ားသည္ေဒသခံအမ်ိဳးသမီးေတြကိုသာမကသူတို ့ႏွင့္အမ်ိဳး၊ဘာသာတူ
မိန္းခေလးမ်ားကိုလည္းေစာ္ကားက်ဳးလြန္ေနၾကေၾကာင္းယခုအခါသိလာၾကၿပီျဖစ္သည္။

ထို ့ေနာက္သမတႀကီးကလူ ့အခြင့္အေရး၊ ‘လူသားအျမင္’‘ကမၻာ့ရြာႀကီး’ဆိုေသာေခတ္ေပၚ
အသံုးအႏံႈးမ်ားကိုသံုးစြဲသြားသျဖင့္ထုိစကားလံုးမ်ား၏ရိွသမွ်ပူးတြဲပါအဓိပၸါယ္
မ်ား (connotations) သည္ျမန္မာေခါင္းေဆာင္ႀကီးအေပၚတစံုတရာၾသဇာ
သက္ေရာက္ေနလိမ့္မည္ဟုမွန္းဆမိပါသည္။

ထို ့ေၾကာင့္ပင္“ရခိုင္တိုင္းရင္းသားမ်ားကိုက်ေနာ္တို ့ကစကားဆယ္ခြန္းဆယ့္ငါးခြန္းေျပာတာထက္
ခင္ဗ်ားတို ့(ျပည္ပမီဒီယာ)ကတစ္ခြန္းေျပာတာကပိုၿပီးထိေရာက္ပါတယ္-သေဘာထားေတြ
စိတ္ထားေတြအျမင္မွန္ရလာေအာင္၊ေျပာင္းလဲလာေအာင္လုပ္ေပးပါ”ဟု
ဗီြအိုေအ၏ေမးခြန္းမ်ားကိုေျဖဆိုရင္းတဆက္တည္းေမတၱာရပ္ခံခဲ့ျခင္းျဖစ္ေပလိမ့္မည္။ 

ျပည္ပသတင္းဌာနမ်ားကိုအားကိုးလာျခင္း၊အသံုးခ်ရန္စိတ္ကူးလာျခင္း
တို ့သည္ယခင္စစ္အစိုးရသေဘာထား၊နည္းပရိယယ္မ်ားႏွင့္ေျပာင္းျပန္ျဖစ္
သျဖင့္သေဘာထားေကာင္းလာသည္ဟုယူဆႏိုင္မည္ျဖစ္ေသာ္လည္း
“ရခိုင္တိုင္းရင္းသားေတြစိတ္ထားသေဘာထားေတြအျမင္မွန္ရ
လာေအာင္”ဆိုသည့္အခ်က္ကိုမူနားမလည္ပါ။

[စင္စစ္ရခိုင္ဘဂၤလီပဋိပကၡေပါက္ကြဲထြက္မလာမီကပင္ေဒသတြင္းအေျခအေန

ကိုေသေသခ်ာခ်ာမသိဘဲလူ ့အခြင့္အေရးႏွင့္ကိုင္ေပါက္ေနေသာျပည္ပမီဒီယာ

ကိုရခိုင္မ်ားသာမက၊ျမန္မာတစ္ႏိုင္ငံလံုးကစိတ္ပ်က္ေနခဲ့ၾကသည္-ဥပမာ ဘီဘီစီ-အင္နာဂ်ဳံးကိစၥ။ လက္ေတြ ့တြင္ျပည္ပမီဒီယာ၏ၾသဇာကိုျပည္တြင္းမီဒီယာကတျဖည္းျဖည္းဖယ္ရွားလာေနၿပီျဖစ္သည္။]

ရခိုင္ျပည္ထည္းသို ့၀င္ေရာက္ေနထုိင္သူဘဂၤလီေတြႏွင့္ပါတ္သက္၍ရခိုင္ေတြဘက္က
ဘာေတြမ်ားမွားေနလို ့လဲေမးစရာျဖစ္ေနသည္။အျခားႏိုင္ငံမ်ားတြင္တရားမ၀င္ခိုး၀င္လာသူေတြ ကိုေဒသခံေတြကအႏိုင္က်င့္တတ္ၾကသည္မွာသဘာ၀ျဖစ္သည္။
ဥပမာထိုင္းမေလးရွားႏိုင္ငံမ်ားေရာက္ျမန္မာႏိုင္ငံသားမ်ားဘ၀။

ရခိုင္ျပည္နယ္တြင္မူဤသဘာ၀ႏွင့္ေျပာင္းျပန္ျဖစ္ကာေဒသခံေတြက
၀င္လာေနသူေတြကိုေၾကာက္လန္ ့ေနရသည္။ 

ရခိုင္ေတြသည္ သူတို ့ႏွင့္အတူယွဥ္တြဲေရာေႏွာေနထိုင္ခဲ့ဘူးသည္။
သူတို ့ဆီကေစ်း၀ယ္စားသည္။သူတို ့ကိုငွားရမ္းခိုင္းေစျခင္း
အားျဖင့္အလုပ္အကိုင္ေပးသည္။ျပႆနာျဖစ္ေအာင္ရန္္စလိုက္တာ
ရခိုင္ေတြဘက္ကမဟုတ္။ယခုသတ္ၾက၊ ေသၾကေတာ့လည္း၊သူသတ္-ကို္ယ္သတ္-
သူေသ-ကိုယ္လည္းေသ-တန္းတူရည္တူပဲျဖစ္သည္။တဘက္သတ္ႀကီးမဟုတ္။

ယခုသမတႀကီးကရခိုင္ေတြအျမင္မွန္ရလာေအာင္ေျဖာင့္ဖ်နားခ်ေပးရန္ဗီြအိုေအသတင္းဌာန
ကိုေမတၱာရပ္ခံေနေသာအခါရခိုင္မ်ားသည္-ရိုဟင္ဂ်ာအေရးလိမ္ညာ၀ါဒျဖန္လံႈ ့ေဆာ္ေနၾကသလို
ျပသနာ၏လက္သည္တရားခံျဖစ္ေနၾကသည့္သေဘာသက္ေရာက္ေနသည္။

မည္သို ့ျဖစ္ေစသမတႀကီးကပင္ဘဂၤလီျပႆနာကိုဒုကၡသည္မ်ားအျဖစ္သတ္မွတ္မည္။
တျခားႏိုင္ငံပို ့မည္ဟုကုလသမဂၢဒုကၡသည္ဆိုင္ရာမဟာမင္းႀကီးအန္တိုနီယိုဂူတားရက္စ္
(Antonio Guterres) ကိုေျပာလိုက္ေသာအခါရခိုင္ျပည္သူေတြကခ်ီးက်ဴးၾက၊ျပည္ေထာင္စုအလံေတြထူၾကျဖင့္သေဘာထားျပတ္ျပတ္္သားသား
ရိွေသာသမတႀကီးအစိုးရကိုေထာက္ခံၾကေလသည္။

သို ့ရာတြင္သမတႀကီးအစိုးရသည္ျပႆနာပိုႀကီးထြားက်ယ္ျပန္ ့မလာေအာင္ထိမ္းခ်ဳပ္ႏိုင္ သည့္တိုင္အျခားေရရွည္ျပႆနာမ်ားကိုကားဆက္လက္၍ရင္ဆိုင္သြားရဦးမည္ျဖစ္သည္။
၄င္းတို ့မွာ- ျပည္ပကေတာင္းဆိုေနေသာသီးျခားလြပ္လပ္ေသာစံုစမ္းေရး
အဖြဲ ့ခြင့္ျပဳေပးေရးကိစၥ- ေဒသခံရခိုင္မ်ားကစီးပြားေရးအရမဆက္ဆံေတာ့သျဖင့္
ဘဂၤလီမ်ားအတြက္အစာေရစာလံုေလာက္ေအာင္ရရိွေရးကိစၥ-
အေျခခံပညာကင္းမဲ့ေနသူမ်ားျဖစ္၍ပညာသင္ၾကားေပးရမည့္ကိစၥ -
မယားအမ်ားယူ၊အကန္ ့အသတ္မရိွခေလးေမြးေနေသာလူအုပ္ႀကီး၏
လူဦးေရတိုးႏံႈးေပါက္ကြဲေနမႈအားလူ ့အခြင့္အေရးမထိခိုက္ေစဘဲထိမ္းခ်ဳပ္ရမည့္ကိစၥ -

ဗြီအိုေအကသီးျခားလြပ္လပ္ေသာစံုစမ္းေရးေကာ္မရွင္ကိစၥကိုေမးျမန္းခဲ့သည္။
ျပည္ပ(ကုလသမဂၢ၊အီးယူစေသာေခါင္းစဥ္မ်ားေအာက္မွာမူဆလင္ႏိုင္ငံေတြက
လူေတြပါလာမည့္) အဖြဲ ့မ်ိဳးကိုဆိုလိုဟန္တူသည္။ယခုအခါအစိုးရကျပည္တြင္းမွ
ပုဂၢိဳလ္ (၂၇) ဦးျဖင့္စံုစမ္းေရးေကာ္မရွင္ဖြဲ  ့စည္းေပးလိုက္သည္။
ရလဒ္ကိုသံုးလအတြင္းတင္ျပၾကမည္ဟူ၍သိရသည္။

သံုးလဟူေသာအခ်ိန္သည္ယခုကိစၥအတြက္ရွည္လြန္းပါသည္။
ထို ့ျပင္မည္မွ်သမာသမတ္က်ေသာပုဂၢိဳလ္မ်ားျဖင့္ဖြဲ ့စည္းသည္ျဖစ္ေစ
စံုစမ္းေရးေကာ္မရွင္သည္“ျပည္တြင္းျဖစ္” ျဖစ္ေနသည္။

ဤေကာ္မရွင္ဖြဲ ့ေပးေရးကိုေတာင္းဆိုသည္မွာျပည္ပကျဖစ္သည္။ျပည္တြင္းကမဟုတ္။
ျပည္တြင္းကလူေတြကျပႆနာ၏ရင္းျမစ္ကိုသိၿပီးသားျဖစ္သည္။

ေတာင္းဆိုခ်က္ကိုလိုက္ေလွ်ာေသာဘက္(အစိုးရ)၏ရည္ရြယ္ခ်က္မွာ
အစိုးရအေပၚသံသယမရိွေအာင္’ျဖစ္သည္။

ထို ့ေၾကာင့္အျဖစ္မွန္အခ်က္အလက္မွန္မ်ားကိုေဖၚထုတ္ရန္သည္ဒုတိယကိစၥသာျဖစ္သည္။
အခ်က္အလက္မ်ားထက္မေက်မနပ္ျဖစ္ေနသူမ်ားေက်နပ္ေအာင္လုပ္ဘို ့ကအဓိကျဖစ္သည္။
သံသယရိွေနသမွ်ဘယ္ေလာက္လုပ္ျပေစကာမူေက်နပ္ၾကလိမ့္မည္မဟုတ္။
ျပည္ပကသူတို ့လူေတြလာ၍စံုစမ္းခြင့္မရသမွွ်သံသယရိွၾကမွာလည္းျဖစ္သည္။

ယခုပင္ထိုင္းႏိုင္ငံႏွင့္ဂ်ပန္အေျခစိုက္“ရိုဟင္ဂ်ာ”အေရးလုပ္ေနသူေတြကျမန္မာအစိုးရ
ခန္ ့ျပည္တြင္းျဖစ္စံုစမ္းေရးေကာ္မရွင္ကုိ discredit လုပ္ရန္အဓိကရထိုင္းတကၠသိုလ္
တစ္ခုကိုအသံုးခ်၍ႏိုင္ငံတကာေဆြးေႏြးပြဲတစ္ခုလုပ္မည္ဟုသိရသည္။
ထိုင္းအေျခစိုက္ႏိုင္ငံတကာမီဒီယာကိုပါအသံုးခ်၍လူသားမ်ားအေရး 

(humanitarian aspects) ကိုအသားေပးကာထိုးႏွက္လာေပေတာ့မည္။
က်ိမ္းေသသည့္အခ်က္မွာျပႆနာသည္ျပီးဆံုးဘို ့အေ၀းႀကီးလိုေသးေၾကာင္း
အခုမွအစသာရိွေသးေၾကာင္းလူသိမ်ားလာေအာင္ publicity လုပ္မည့္အခ်က္ျဖစ္သည္။

ကေမၻာဒီးယားကအလွည့္က်ဥကၠဌအျဖစ္ေဆာင္ရြက္ေနေသာ ASEAN အဖြဲ ့က “ရိုဟင္ဂ်ာ”ကိစၥေဆြးေႏြးရန္ေခါင္းစဥ္တင္သည္ကိုျမန္မာကျပည္တြင္းေရး
အေၾကာင္းျပခ်က္ျဖင့္ပါယ္ခ်ခဲ့သည္ဟုသိရသည္။ စင္စစ္အိုအုိင္စီ (OIC)၏
ကိုယ္စားလွယ္အျဖစ္တူရကီကလာၾကည့္တာ၊ ေနာက္ထပ္လည္းအင္ဒိုနီးရွား
ဒုသမတေဟာင္း)ၾကက္ေျခနီဥကၠဌလာၾကည့္မွာေတြကိုပင္ခြင့္ျပဳႏိုင္လွ်င္
ASEAN initiative ကိုလက္မခံႏိုင္စရာမရိွ။ 

မိမိတို ့ကစတင္ဖိတ္ေခၚမႈျပဳလွ်င္ျပည္တြင္းေရး၀င္မစြက္ေရးမူကိုမထိခိုက္ႏိုင္။

ႏွစ္ဘက္ပဋိပကၡ၏ေနာက္ပိုင္းကာလတြင္စခန္းေရာက္ဘဂၤလီငါးေသာင္းေက်ာ္အား
စားနပ္ရိကၡာေထာက္ပံ့ထားေရးႏွင့္က်မၼာေရးေစာင့္ေရွာက္မႈတာ၀န္မ်ားသည္
အစိုးရ၏ေခါင္းေပၚက်ေနသည္။အကယ္၍စံုစမ္းေရးေကာ္မရွင္ကိစၥအဖုအထစ္ျဖစ္ေနလွ်င္
ထိုဘဂၤလီဒုကၡသည္မ်ားအားကာလအကန္ ့အသတ္မရိွစားနပ္ရိကၡာေထာက္ပ့့ံေရး
ေဆး၀ါးႏွင့္က်မၼာေရးမ်ားအတြက္ျပည္ပမွေထာက္ပ့့ံေရးအကူအညီမ်ားရရိွေရးကိစၥ
အေပၚသက္ေရာက္မႈမ်ားရိွလာႏိုင္သည္။

စားေရရိကၡာႏွင့္က်မၼာေရးသည္လူသားခ်င္းစာနာေရးျဖစ္သျဖင့္ခ်က္ခ်င္းကူညီရမည္သာ။
သို ့ေသာ္သမတႀကီးအေလးထား၍ေျပာသြားသည္မ်ားအနက္သူတို ့အား
ပညာသင္ေပးေရးကိစၥလည္းပါ၀င္ေနသည္။

ပညာသင္ၾကားေရးသည္ႏိုင္ငံသားအခြင့္အေရးတစ္ခုျဖစ္ေနသည္။
သူတို ့ကိုဤအခြင့္အေရးမေပးသင့္ဟုမေျပာလို။သို ့ေသာ္ေပးမည္ဆိုလွ်င္
သူတို ့၏အဆင့္အတန္း(status)ဘာျဖစ္သည္ဆိုတာကို
တိတိက်က်ကမၻာသိအလ်င္သတ္မွတ္သင့္သည္။

ဤသို ့မသတ္မွတ္ေသးဘဲအဆင့္ေက်ာ္၍မဆိုႏိုင္ငံသားမ်ားသာရႏိုင္သည့္ပညာေရး
၀န္ေဆာင္မႈမ်ားကိုျမန္မာအစိုးရကသူတို ့အားေပးခဲ့လွ်င္ေနာင္တစ္ခ်ိန္တြင္
ဤအခ်က္ကိုေထာက္၍ဒီလူေတြဟာဒီႏိုင္ငံသားေတြျဖစ္ေနလို ့ႏိုင္ငံသား
အခြင့္အေရးေတြေပးခဲ့တာေပါ့ဟုေစာဒကတက္လာႏိုင္သည္။

ထို ့ေၾကာင့္သူတို ့ကိုပညာသင္ေရးမစမီသူတို ့တစ္ဦးခ်င္းစီ၏အဆင့္အတန္း (status
သည္ဘာလဲ၊ တရားမ၀င္ေရာက္လာသူလား (illegal migrant) ႏိုင္ငံသားေလာင္း
(potential citizens)ေတြလားအလ်င္ကြဲကြဲျပားျပားသတ္မွတ္ထားသင့္ပါသည္။ တရားမ၀င္ခိုး၀င္လာေၾကာင္းထင္ရွားသူမ်ားကိုဘယ္ေလာက္ၾကာၾကာ
ေနၿပီးျဖစ္ပါေစပညာသင္ေပးစရာမလို။ Immigration Detention Camps
သို ့ပို ့ျမန္မာႏိုင္ငံ၏ဥပေဒအတိုင္းဆက္လက္ေဆာင္ရြက္သြားရန္သာရိွသည္။ 

ထို ့ေၾကာင့္ပညာသင္ၾကားမႈမစတင္ခင္လူအရင္စစ္ထုတ္ပစ္ေရးလုပ္ရပါမည္။
ႏိုင္ငံသားအျဖစ္လက္ခံႏိုင္မည့္သူမ်ားကိုရခိုင္မွသည္ျပည္ေထာင္စု၏ေဒသအသီးသီး
သို ့ေရႊ  ့ေျပာင္းျခင္းျဖင့္လူစုခြဲသင့္သည္။သို ့မွသာလက္ေတြ ့ပညာသင္ေပးဘို ့လြယ္ကူလိမ့္မည္။ ႏိုင္ငံတကာလုပ္ထံုးလုပ္နည္းအတိုင္းလည္းျဖစ္ပါသည္။ အေမရိကန္၊ကေနဒါ၊ ၾသစေတ်းလ်
စေသာmajor accepting countriesမ်ားတြင္၀င္ခြင့္ရသူမ်ားကိုတိုင္းျပည္ေနရာအႏွံ ့အျပား
တြင္ျဖန္ ့၍ေနရာခ်ထားသည္။တေနရာတည္းမွာစုမထား။ဤသို ့ေနရာခ်
ထားေပးၿပီးမွ English as a Second Language (ESL)ကိုသင္ၾကားေပးသည္။

ထို ့ေၾကာင့္စားနပ္ရိကၡာႏွင့္ေဆး၀ါးက်မၼာေရးကိစၥမ်ားအတြက္ေျပာစရာမရိွေသာ္လည္း ပညာသင္ၾကားေရးကိစၥကိုရႈေဒါင့္စံုမွအေသအခ်ာတြက္ခ်က္ၿပီးမွစီစဥ္သင့္ပါသည္။

သူတို ့အားလံုးကိုသိုးႏွင့္ဆိပ္မခြဲျခားဘဲပညာသင္ၾကားေရးစတင္မည္ဆိုပါက
လက္ေတြ ့သေဘာအရႏိုင္ငံသား (de facto citizenship)အျဖစ္သတ္မွတ္ထားရာ

ေရာက္သြားႏိုင္သည္ဟုၾသစေတ်းလ်အေျခစိုက္ျမန္မာပညာရွင္တစ္ဦးကထင္ျမင္ခ်က္ေပးသည္။

ဘာဘဲျဖစ္ျဖစ္ဒီလူေတြပညာသင္ခြင့္ဆံုးဆံုးရႈံးေနလို ့ဒီေလာက္စရိုက္ၾကမ္း
တမ္းေနတာ၊ေဒသခံမ်ားကိုအႏၱရယ္ျပဳေနတာျဖစ္သည္။ထို ့ေၾကာင့္
သူတို ့ကိုအေျခခံပညာေတာ့သင္ေပးသင့္သည္ဟုယူဆလွ်င္လည္း
လူရွစ္သိန္းအနက္ဘယ္သူေတြကိုသင္ေပးမလဲ၊အားလံုးကိုသင္ေပးမွာလား။
ဘာပညာေတြသင္ေပးမလဲဆိုသည့္ေမးခြန္းေတြဆက္၍ေပၚထြက္လာလိမ့္ဦးမည္။

သမတႀကီးေၾကျငာထားၿပီးသားအခ်က္ျဖစ္သည့္ ၁၉၄၈ ခုႏွစ္မတိုင္မီကေရာက္ႏွင့္ေန သူမ်ား၏ေျမးမ်ိဳးဆက္ကိုလက္ခံမည္ဆိုသည့္အခ်က္အရလူအနည္းဆံုး၂သိန္းေလာက္
ကိုျမန္မာဘာသာေျပာ-ဖတ္-ေရး(အသံုးလံုး)တတ္ေျမာက္ေစရန္ပင္အနည္းဆံုးတႏွစ္
အခ်ိန္ျပည့္အားသြန္ခြန္စိုက္(intensively) သင္ေပး/သင္ယူၾကမွျဖစ္မည္။

ေဒၚလာေတြသန္းခ်ီ၍ ကုန္မည့္ဤအစီအစဥ္ကိုကုလသမဂၢ(UNESCO?)လိုေနရာမွ
အကူအညီမပါပဲကို္ယ့္အင္အားျဖင့္ကိုယ္လုပ္ႏိုင္ပါ့မလားစဥ္းစားရေပမည္။ တတ္ႏိုင္၍အကုန္အက်ခံလွ်င္ေကာႏိုင္ငံသားမ်ားအတြက္ျဖစ္ရမည့္ဘ႑ာမ်ား
ထည္းမွဖဲ့ေပးရာက်မေနေပဘူးလားေမးရမည္ျဖစ္သည္။

ေက်ာင္းေနရမည့္အရြယ္မ်ား(၅ ႏွစ္မွအထက္)ကိုမူလတန္းပညာေရးသင္ေပး၍ျဖစ္ႏိုင္သည္။
သို ့ေသာ္ရခိုင္ေက်ာင္းေတြကိုသူတိုသြားတက္မွာမဟုတ္သလိုရခိုင္ေတြကလည္းလက္ခံခ်င္မွာမဟုတ္။

ေနာက္ထပ္လက္ေတြ ့ျပႆနာမ်ားရိွေသးသည္။
ပထမျပႆနာမွာ-သူတို ့ကိုအႏွစ္ႏွစ္အလလစာသင္ေပးခဲ့သူေက်ာင္းဆရာကိုပင္
သတ္ျဖတ္ခဲ့သူမ်ားကိုဘယ္ရခိုင္ဘယ္ဗမာကေနာက္ထပ္သူတို ့အၾကားသြား၍
စာသင္ခ်င္မည္နည္း။

ဒုတိယလက္ေတြ ့ျပႆနာမွာမိန္းခေလးမ်ားကိုစာသင္ေရးျဖစ္သည္။
ေခတ္ေနာက္က်မူဆလင္မ်ားသည္အမ်ိဳးသမီးမ်ားပညာသင္ျခင္းကိုအျပင္းအထန္
ဆန္ ့က်င္ၾကသည္။ အာဖဂန္နစၥတန္တြင္မိန္းခေလးစာသင္ေက်ာင္းမ်ားကို
ရက္ရက္စက္စက္ေဖါက္ခြဲ၊ပစ္ခတ္တိုက္ခိုက္ေနတာမ်က္ျမင္ျဖစ္သည္။ ဤေက်ာင္းမ်ားသည္အမ်ိဳးဘာသာတူအမ်ိဳးသမီးဆရာမမ်ားကသင္ေပးေသာ
မိန္းခေလးသီးသန္ ့ေက်ာင္းမ်ားျဖစ္သည္။ရခိုင္တြင္ဘဂၤလီေခၚေတာမ်ား၏
ဇနီးမ်ား၊ႏွစ္မမ်ား၊သမီးမ်ားကိုလူမ်ိဳးဘာသာမတူသူအမ်ိဳးသားမ်ားကျမန္မာဘာသာစာ
သင္ေပးေရးသည္ေျမြတြင္းထည္းလက္ႏိႈက္ရတာေလာက္အႏၱရယ္ႀကီးေပလိမ့္မည္။
ထို ့ေၾကာင့္သူတို ့ကိုပညာသင္ေပးမွျဖစ္မည္ဆိုလွ်င္ျပည္တြင္းေနျမန္မာမူဆလင္
ကြန္ျမဴနီတီကိုအကူအညီေတာင္းသင့္သည္။

အကယ္၍ဤအလုပ္ကိုအစိုးရကကိုယ္တိုင္မလုပ္၊ျပည္တြင္းျမန္မာမူဆလင္ကြန္ျမဴနီတီကိုလည္း
မသံုးခ်င္၍INGO မ်ားထံလႊဲေပးမည္ဆိုလွ်င္၄င္းတို ့ကျမန္မာႏိုင္ငံ၏အမ်ိဳးသားအက်ိဳးစီးပြား
(national interest)ႏွင့္ဆန္ ့က်င္မည့္သင္ၾကားမႈမ်ိဳးမ်ားမလုပ္ၾကဟုမေျပာႏိုင္ပါ။

ေနာက္ဆံုးေဆြးေႏြးစရာအခ်က္မွာဘဂၤလီလူဦးေရအဆမတန္တိုးေနတာကို
ထိမ္းခ်ဳပ္ေရးျဖစ္သည္။ဘဂၤလီမ်ားအတြင္းလူဦးေရေပါက္ကြဲမႈကိုသမတႀကီးက
ထုတ္ေဖၚေျပာဆိုသြားေသာ္လည္းမည္သို ့ေျဖရွင္းမည္ကိုေျပာမသြားပါ။
ေမးသူကမေမးလို ့လည္းျဖစ္ႏိုင္ပါသည္။

ဘဂၤလီတိုး၏လူဦးေရတိုးႏံႈးသည္တႏိုင္ငံလံုး၏လူဦးေရတိုးႏႈံးထက္မေက်ာ္လြန္သင့္ပါ။
(တႏိုင္ငံလံုးဖ်မ္းမွ် တိုးႏံႈးသည္ ၂.၂ % ဟုထင္ ပါသည္)။ ထို ့ေၾကာင့္လူဦးေရမ်ားေသာ
မိသားစုမ်ားတြင္ကာယကံရွင္မ်ားကမိမိတို ့အသိျဖင့္မကန္ ့သတ္လွ်င္အစိုးရကျဖစ္သည့္နည္းျဖင့္
ကန္ ့သတ္ေပးဘို ့ျဖစ္သည္။ (Eugenic/ forced neutering)

ဘဂၤလီမ်ားျမန္မာႏိုင္ငံထည္းစိမ့္၀င္လာျခင္းသည္တစ္ဘက္ႏိုင္ငံမွလူဦးေရေပါက္ကြဲမႈ၏ အက်ိဳးဆက္ျဖစ္ရာျမန္မာႏိုင္ငံထည္းတြင္ဆက္လက္ေပါက္ကြဲမႈအျဖစ္မခံႏိုင္ပါ။ အမ်ိဳးသားလံုျခံဳေရးကိုခ်ိမ္းေခ်ာက္မႈ (national security threat) ဆိုေနသည္မွာ ဤအခ်က္ကိုဆိုလိုပါသည္။ ဤသို ့ကိုင္တြယ္ရာ၌လူ ့အခြင့္အေရးစံတစ္ခုခုႏွင့္
ညိဖြယ္ရိွေကာင္းရိွမည္။ အတတ္ႏိုင္ဆံုးေတာ့က်ိဳးစား၍လိုက္နာသင့္ပါသည္။

သို ့ေသာ္မလႊဲမေရွာင္သာေသာအေျခအေနတြင္အမ်ိဳးသားအက်ိဳးစီးပြားကိုဦးစားေပး
ရလိမ့္မည္။သူေတာ္စင္မ်ားအဖို ့သီလစင္ၾကယ္ဖို ့ကအဓိကျဖစ္ခ်င္ျဖစ္မည္၊
ႏိုင္ငံကိုေခါင္းေဆာင္ေနသူမ်ားကေတာ့မိမိတို ့တာ၀န္ေၾကျပြန္ရမည္။ 

(Saints can be pure but statesmen must be responsible.)

ရခုိင္အေရးသည္ျမန္မာအစိုးရသစ္၏ႏိုင္ငံေရးခြန္အား(political strength) ကိုျပည္တြင္းျပည္ပမ်က္ႏွာစာႏွစ္ခုစလံုးမွာစာေမးပြဲစစ္လို္သလိုျဖစ္ေနသည္။ ဦးသိန္းစိန္အစိုးရေခါင္းေဆာင္ေသာဒီမိုကေရစီျမန္မာႏိုင္ငံေတာ္သစ္သည္ ပထမကမၻာစစ္အၿပီးစစ္ရႈံးဂ်ာမဏီတြင္ေပၚေပါက္ခဲ့ေသာေ၀မာသမတႏိုင္ငံ
(Weimer Republic, 1919-1933) ရင္ဆိုင္ခဲ့ရေသာအေျခအေနမ်ိဳးႏွင့္
ဆင္ဆင္တူေသာအေနအထားမ်ိဳးႏွင့္ရင္ဆိုင္ေနရသည္ဟုဆိုခ်င္ပါသည္။

ဂ်ာမန္ေ၀မာသမတႏိုင္ငံ၏ေခါင္းေဆာင္မ်ားသည္အရည္အခ်င္း
အထိုက္အေလွ်ာက္ရိွသူမ်ားျဖစ္ၾကသည္။တိုင္းျပည္အေပၚေစတနာမွန္၍
ဂ်ာမန္ျပည္သူမ်ား၏အခြင့္အေရးမ်ားကိုအစြမ္းကုန္အေကာင္အထည္ေဖၚ
ေပးရန္စိတ္ပိုင္းျဖတ္မႈ (commitment) လည္းရိွခဲ့ၾကသည္။

သို ့ေသာ္စစ္ရႈံးဂ်ာမဏီ၏ႏိုင္ငံတကာသို ့ျပဳရမည္၀တၱရားမ်ား (international obligations) မ်ားကမခ်ိမဆန္ ့ႀကီးမားခဲ့သည္။ အထူးသျဖင့္ဗာဆိုင္းစာခ်ဳပ္အရစစ္ႏိုင္သူမ်ားသို ့ေပးရမည့္ စစ္ေလွ်ာ္ေၾကးမ်ားကအလြန္တရာေလးလံလွၿပီးျပည္တြင္းတြင္လည္း ၀ဲ-ယာအစြန္းေရာက္ႏိုင္ငံေရး အင္အားစုမ်ားကလည္းမျဖစ္ႏိုင္ေသာေတာင္းဆိုခ်က္မ်ားေၾကြးေက်ာ္သံမ်ားျဖင့္အစိုးရကိုေဘး ၾကပ္နံၾကပ္ျဖစ္ေအာင္လုပ္ခဲ့ၾကသည္။ ရလဒ္မွာအေျပာအေဟာေကာင္းေသာအစြန္းေရာက္ အမ်ိဳးသားေရး၀ါဒီဟစ္တလာေနာက္သို ့လူထုကစုျပံဳလိုက္သြားၾကျခင္းျဖစ္သည္။  

စစ္အာဏာရွင္ေနာက္ခံရိွေနေသာျမန္မာအုပ္စိုးသူမ်ား၏ႏိုင္ငံတကာသို ့တင္ရိွေနေသာ ၀တၱရားမွာေ၀မာသမတႏိုင္ငံလိုႏိုင္ငံျခားေၾကြးၿမီမ်ားေတာ့မဟုတ္။ မိမိ၏အတိပ္အာဏာ
ရွင္စံနစ္အရိပ္မည္းႀကီးေၾကာင့္အလြန္မယံုသကၤာျဖစ္ေနေသာႏိုင္ငံတကာမိသားစုႀကီးက
ယံုၾကည္လာေအာင္လူ ့အခြင့္အေရးမ်ားကုိအထူးပိုပိုသာသာေလးစားလိုက္နာျပရျခင္းျဖစ္သည္။
ရခိုင္ဘဂၤလီပဋိပကၡတြင္ႏိုင္ငံတကာ၏ယံုၾကည္မႈရေအာင္တန္ဘိုးေပးခဲ့ရသည္မ်ားရိွသည္ဟု
ဤသံုးသပ္ခ်က္ျပဳသူကယံုၾကည္ပါသည္။သို ့ေသာ္ဤေပးဆပ္မႈေၾကာင့္ပင္ဤျပႆနာ
သည္လူမ်ိဳးသန္ ့စင္ေရး (ethnic cleansing) မဟုတ္ဟူေသာ၀ါရွင္တန္၏
ေထာက္ခံခ်က္ကိုရႏိုင္ခဲ့ျခင္းျဖစ္သည္။ Jihad ျဖင့္ခ်ိမ္းေခ်ာက္ေနမႈလည္း (ေလာေလာဆယ္ေတာ့)ဆက္လက္၍အသံမမည္ဘဲရပ္သြားေစသည္။
ထို ့ေၾကာင့္ So far, so good ဟုမွတ္ခ်က္ျပဳ ျခင္းျဖစ္ပါသည္။    

သို ့ရာတြင္အာဏာရွင္စံနစ္ႀကီးေၾကာင့္အမ်ိဳးသားညီညြတ္ေရးမၿပိဳကြဲယံုတမယ္ယိုယြင္းေနၿပီး လက္နက္ကိုင္အင္အားစုမ်ားသည္ကိုယ့္နယ္ႏွင့္ကိုယ္ဗဟိုအစိုးရႏွင့္စင္ၿပိဳင္ရိွေနၾကတံုးျဖစ္သည္။
ႏွစ္ရွည္စီးပြားေရးပိတ္ဆို ့မႈဒဏ္ခံခဲ့ရေသာေၾကာင့္လည္းတိုင္းျပည္လူထုသည္မြဲျပာက်ေနသည္
တဘက္တြင္ေျမမရိွေသာဘဂၤလီမ်ားကျမန္မာျပည္ထည္းစိမ့္၀င္ေနသကဲ့သို ့အျခားတဘက္ တြင္အလုပ္လက္မဲ့ျမန္မာႏိုင္ငံသားမ်ားကတိုင္းျပည္ကိုစြန္ ့ခြာ၍အလုပ္အကိုင္ရွိရာမ်ားသို ့ ထြက္ခြာသြားေနၾကသည္။ သမတႀကီးဦးသိန္းစိန္အစိုးရသည္ဤက်ဆင္းလာေနေသာႏိုင္ငံေတာ္
(Failing state) ကို အခ်ိန္မွီယံုက ေလးလႊဲေျပာင္းယူရျခင္းျဖစ္သည္။ ဤခ်ိနဲ ့မႈသည္လွ်ိဳ ့၀ွက္ခ်က္ မဟုတ္ပဲလူတိုင္းျမင္ႏိုင္သျဖင့္ “ရိုဟင္ဂ်ာသမတႏိုင္ငံ”ထူေထာင္လိုသူမ်ားကအခြင့္ေကာင္းယူ
တာျဖစ္သည္။ ထို ့ေၾကာင့္ေက်ာက္နီေမာ္ကိစၥေပၚသည္ျဖစ္ေစမေပၚသည္ျဖစ္ေစတနည္း
နည္းျဖင့္လုပ္ၾကံလာလိမ့္မည္ဟုရခိုင္အေရးတြင္‘အေၾကာင္းသိသူ’တိုင္းကေျပာခဲ့ၾကသည္။

ထို ့ေၾကာင့္ဗြီအိုေအႏွင့္အင္တာဗ်ဴးတြင္သမတႀကီးက“အခုလိုဒီမိုကေရစီပန္းတိုင္ကို
ခ်ီတက္ေနတဲ့ခရီးမွာ“မေမွ်ာ္လင့္ဘဲ”ၾကံဳေတြ ့လာတဲ့အခက္အခဲတစ္ခု”ဟုေျပာဆိုျခင္း သည္နားေထာင္ရသူေတြစိတ္ဧေအာင္တမင္ေလွ်ာ့ေပါ့၍ေျပာခဲ့သည္ဟုသာဆိုခ်င္ပါသည္။ 

ထို ့ေၾကာင့္ ဤ “ရိုဟင္ဂ်ာျပႆနာ”ကိုအခ်ိန္ွမွီအၿပီးသပ္မေျဖရွင္းႏိိုင္လွ်င္တစ္ခ်ိန္ခ်ိန္တြင္
ဘဂၤလားဒက္ရွ္ႏိုင္ငံႏွင့္ထိပ္တိုက္ေတြ ့ရဘို ့ျဖစ္လာႏိုင္သည္။အဘယ့္ေၾကာင့္
ဆိုေသာ္ရိုဟင္ဂ်ာဆိုသည္မွာဘဂၤလီေတြဘဲဆိုတာသက္ေသျပစရာမလိုေအာင္
ရွင္းေနေသာေၾကာင့္ျဖစ္သည္။ သို ့စဥ္လွ်က္သူ ့တိုင္းျပည္ကလူသံုးသိန္း  ကိုျမန္မာႏိုင္ငံကလူေတြအျဖစ္လက္ခံဘို ့ေတာင္းဆိုေနသည္။ ထိုလူေတြကို အစာေရစာျပတ္ေစလွ်က္ျမန္မာျပည္ထည္းျပန္သြားေအာင္ဖိအားေပးေနသည္။

ဘဂၤလီမ်ားသည္ျမန္မာႏိုင္ငံထည္းသို ့သာမကအိႏိၵယ(အာသံျပည္နယ္)ထည္းသို ့လည္း
စိမ့္၀င္ေနသည္။အိႏၵိယသည္အင္အားႀကီးႏိုင္ငံျဖစ္သျဖင့္သူႀကိဳက္သည့္နည္းျဖင့္အေရးယူေနႏိုင္ (
(Intruders are shot dead) ေသာ္လည္းျမန္မာကအိႏိၵယကိုတုပနိုင္သည့္အေျခအေနမရိွေပ။

မၾကာေသးမီကဘဂၤလားဒက္ရွ္အစိုးရအသိုင္းအ၀ိုင္း၌ျမန္မာႏွင့္ေရျပင္ပိုင္နက္
အျငင္းပြားမႈ၌အျပည္ျပည္ဆိုင္ရာခံုရံုးဆံုးျဖတ္ခ်က္သည္သူတို ့ဘက္ကိုအသာစီးေပး သည္ဟုယူဆကာဒါကာတြင္ေအာင္ပြဲအခမ္းအနားကေလးတစ္ခုက်င္းပခဲ့သည္။ 

သူ ့ႏိုင္ငံတြင္းရိွရိုဟင္ဂ်ာအမည္ခံသံုးသိန္းကိုျမန္မာကလက္ခံေပးရန္ေတာင္းဆိုထားသည္။ ၄င္းကိုၾကည့္လွ်င္ျမန္မာႏွင့္ဆက္ဆံရာတြင္ေျပာ့ေျပာင္းလိမ့္မည္ဟုမေမွ်ာ္လင့္ႏိုင္။
အကယ္၍ျမန္မာႏွင့္ဆက္ဆံေရးသိသိသာသာတင္းမာလာလွ်င္မူဆလင္ကမၻာက
ဘဂၤလားဒက္ရွ္ဘက္ကအခိုင္အမာရပ္တည္ကူညီၾကလိမ့္မည္ကိုသံသယရိွစရာမလို။

ထို ့ေၾကာင့္ “ရိုဟင္ဂ်ာ” အေရးသည္အမ်ိဳးသားလံုျခံဳေရးကိုခ်ိမ္းေခ်ာက္မႈဟုဆိုရျခင္းျဖစ္သည္။ အမ်ိဳးသားလံုျခံဳေရးကိုခ်ိမ္းေခ်ာက္ေနေသာကိစၥတစ္ခုသည္ျပည္တြင္းေရးသက္သက္မဟုတ္ေပ။

သမတႀကီးေျပာေနေသာကမၻာ့ရြာႀကီးေခတ္တြင္ႏိုင္ငံတိုင္းသည္လူ၀င္မႈျပႆနာ၊
မူးယစ္ေဆး၀ါးျပႆနာ၊ AIDS ျပႆနာ၊အၾကမ္းဖက္၀ါဒႏွင့္ဆိုက္ဘာရာဇ၀တ္မႈ 

(Illegal migration, narcotics, AIDS, terrorism, Cybercrime) စသည့္ျပႆနာမ်ား
ကိုျပည္တြင္းေရးဟုသတ္မွတ္ကာႏိုင္ငံတကာႏွင့္-အထူးသျဖင့္အိမ္နီးနားခ်င္းႏိုင္ငံမ်ားႏွင့္-ပူးေပါင္းေဆာင္ရြက္ရန္မျငင္းဆန္ၾကေတာ့ေပ။ေျပာင္းျပန္အားျဖင့္ပူးေပါင္းေဆာင္ရြက္ရန္
ကိုပင္ေတာင္းဆိုေနၾကၿပီျဖစ္သည္။

အကယ္၍သမတႀကီးအစိုးရသတ္မွတ္သလို “ရိုဟင္ဂ်ာ” အေရးသည္ျပည္တြင္းေရးကိစၥ သက္သက္ျဖစ္လွ်င္ယခုသူတို ့ကိုယ္သူတို ့ “ရို ဟင္ဂ်ာ”အမည္တပ္ေနသူမ်ားအား
တိုင္းရင္းသားမ်ားျဖစ္သည္ဟုသြယ္၀ိုက္၍အတည္ျပဳေပးေနသလိုျဖစ္ေနလိမ့္မည္။
သမတႀကီးကသူတို ့ကိုဘဂၤလီမ်ား (ဘဂၤလားဒ္ရွ္မွလာေသာႏိုင္ငံျခားသားမ်ား)ဟုေခၚေနၿပီး
သူတို ့ဖန္တီးေသာျပႆနာကိုေတာ့ “ျပည္တြင္းေရး”ဟုသတ္မွတ္ေနလွ်င္
ေရွ  ့ေနာက္ညီညြတ္မႈရိွမည္မဟုတ္ပါ။  (inconsistent)

အျခားတဘက္တြင္လည္းျပည္တြင္းေရးျဖစ္သည္ဟုသတ္မွတ္ထားသည့္ကိစၥတစ္ခုကို

အမ်ိဳးသားလံုျခံဳေရးခ်ိမ္းေခ်ာက္မႈဟုထပ္၍ေခါင္းစဥ္တပ္ရခက္ေပလိမ့္မည္။
အမ်ိဳးသားလံုျခံဳေရးကိုခ်ိမ္းေခ်ာက္ျခင္းမဟုတ္ေသာ(ဟုတ္/မဟုတ္မေသခ်ာေသာ) ကိစၥတစ္ခုအားျဖင့္ႏိုင္ငံသားအားလုံး၏စည္းလံုးညီညြတ္ေသာေထာက္ခံမႈရႏိုင္ရန္ခက္ခဲလိမ့္မည္။ 

အထူးသျဖင့္ျမန္မာမူဆလင္မ်ား၏သစၥာရိွ၍လိႈက္လွဲေသာေထာက္ခံမႈ
(sincere and resolute support) ကိုရယူရန္ခက္ေပလိမ့္မည္။

ထို ့ေၾကာင့္ဤျပသနာတြင္ျပည္တြင္းေရးျဖစ္သည္ဟူေသာရပ္တည္ခ်က္သည္မိမိကိုယ္ကို
မိမိျပန္ေခ်မႈံုးရာေရာက္ေနသည့္ရပ္တည္ခ်က္ (a self-defeating attitude) ျဖစ္ေနသည္။

ေျပာရလွ်င္ကမၻာရြာႀကီးေခတ္မွာျပည္တြင္းေရးဆင္ေျခသည္ေနရာအေတာ္မ်ားမ်ားတြင္
အက်ိဳးထက္အျပစ္ကပိုမ်ားကာသံုးမ၀င္ေတာ့သေလာက္နီးနီး (almost irrelevant)ျဖစ္ေနၿပီ။
ထို ့ေၾကာင့္၄င္းအစားကိုယ့္စီရင္ပိုင္ခြင့္ (our jurisdiction)ဆိုတာေလာက္ပဲေျပာလာၾကသည္။ 
ျမန္မာႏိုင္ငံအဖို ့၁၉၈၉ ခုႏွစ္ကစတင္၍ေျပာင္းလဲခ်မွတ္ခဲ့ေသာ open doorေပၚလစီကို
စီးပြားေရးမ်က္ႏွာစာတစ္ခုတည္းအတြက္ကန္ ့သတ္ထား၍မရႏိုင္ပါ။
  

ျမန္မာႏိုင္ငံသည္လြန္ခဲ့ေသာႏွစ္ေပါင္းငါးဆယ္(၁၉၆၂- ၂၀၁၂) အတြင္းပထမ၂၆ ႏွစ္သည္ မိမိဖာသာအထီးက်န္လမ္းေၾကာင္း (self-isolation) ေလွ်ာက္လွမ္းခဲ့၍ေနာက္၂၄ ႏွစ္မွာ အေနာက္တိုင္းဆန္ရွင္ပိတ္ဆို ့ေရးေအာက္မွာေနခဲ့ရကာအားကိုးရေလာက္သည့္
အင္အားႀကီးႏိုင္ငံတစ္ခုခုႏွင့္မဟာမိတ္ျပဳထားေသာလံုျခံဳေရးစာခ်ဳပ္(Security Pact)
တစ္ခုခုမရိွခဲ့။ လြပ္လပ္၍တက္ၾကြေသာႏိုင္ငံျခားေရး၀ါဒကိုက်င့္သံုးေနသည္ဟူေသာ
အမိ်ဳးသားေရးမာန(national pride) ကလည္းဤအထီးက်န္ျဖစ္မႈကိုဖံုးကြယ္ေပးထားခဲ့သည္။
သို ့ေသာ္ထိုကာလမ်ားအတြင္းႏိုင္ငံတကာမီဒီယာကျမန္မာႏိုင္ငံကို
(Pariah state) ဟုသာအမွန္အတိုင္းသာေခၚေ၀ၚခဲ့သည္။

၁၉၈၉ ခုႏွစ္ေနာက္ပိုင္းတရုပ္ျပည္သူ ့သမတႏိုင္ငံကအေရးေပၚမိတ္ေဆြ
(A friend in need) အျဖစ္ရပ္တည္ေပးခဲ့ေသာ္လည္းအခမဲ့မဟုတ္ဘဲ
တန္ဘိုးေပးရသည္မ်ားရိွသည္မွာအားလံုးအသိျဖစ္သည္။ 

တရုပ္ႏိုင္ငံ၏ရင္းႏွီးျမဳတ္ႏွံမႈမ်ားကိုလက္ခံထားေသာေၾကာင့္
အထူးသျဖင့္ေက်ာက္ျဖဴဆိပ္ကမ္းႏွင့္ဓါတ္ေငြ ့ပိုက္လိုင္းေၾကာင့္ တရုပ္ကျမန္မာႏိုင္ငံကိုအထိုက္အေလွ်ာက္(ကုလလံုျခံဳေရးေကာင္စီတြင္)
ေဖးမမည္ဟုေမွ်ာ္လင့္ႏိုင္ေသာ္လည္းတိတိက်က်ေျပာၾကၿပီဆိုလွ်င္
တရုပ္သည္ျမန္မာ၏လံုျခံဳေရးကိုအေမရိကန္ကထိုင္း၊ ေတာင္ကိုးရီးယားႏွင့္
ဂ်ပန္တို ့ကိုအာမခံသလိုအာမခံသူ (security guarantor) မဟုတ္ေပ။ 

ထို ့ျပင္ျမစ္ဆံုဆည္ကိစၥသည္ျမန္မာကတရုပ္ကိုနားရြက္တံေတြးဆြတ္လိုက္သလိုျဖစ္ခဲ့သည္။ (ဤကိစၥေၾကာင့္အာဏာရပါတီအတြင္းတင္းမာသူအုပ္စုလႈပ္လႈပ္ရြရြျဖစ္သြားေသးသည္။)

ထိုကာလမ်ားအတြင္းျမန္မာ-တရုပ္ဆက္ဆံေရးသည္စီးပြားေရးဆက္ဆံမႈက အဓိကျဖစ္ေသာ္လည္းျမန္မာႏွင့္ ASEAN ႏိုင္ငံမ်ားဆက္ဆံေရးသည္
ဘက္ေပါင္းစံုျဖစ္သည္သာမကရြယ္တူႏိုင္ငံေတြခ်င္းျဖစ္သျဖင့္ပို၍ရင္းႏွီးၾကသည္။
အထီးက်န္ ၂၄ ႏွစ္တာကာလတေလွ်ာက္ ASEAN ကအေနာက္ဒီမိုကေရစီမီဒီယာမ်ား ၏ေလွာင္ေျပာင္မႈကိုခံလွ်က္ျမန္မာႏွင့္ Constructive engagement policy ကို က်င့္သံုးေပးခဲ့သျဖင့္ျမန္မာအဖို ့အသက္ရႈေပါက္ရခဲ့သည္။
ASEAN ေခါင္းေဆာင္မ်ားအနက္ဆူရင္ပစ္ဆူ၀မ္(Surin Pitsuwan) သည္ျမန္မာႏိုင္ငံအေပၚအထူးေစတနာထားသူတစ္ဦးျဖစ္သည္။

ASEAN အုပ္စုတြင္လူဦးေရသန္း ၅၀၀ ရိွသည့္အနက္မူဆလင္ကတ၀က္ေက်ာ္သျဖင့္

ျမန္မာျပည္တြင္ “ရိုဟင္ဂ်ာ” ဆိုတာကိုအေၾကာင္းျပဳ၍ဘာသာေရးပဋိကၡျဖစ္မွာ
မလိုလားေခ်။ ျမန္မာႏိုင္ငံတြင္ဤကဲ့သို ့ေသာေပါက္ကြဲမႈတစ္ခုျဖစ္လာ၍သက္တမ္းၾကာ
သြားလွ်င္အလာူတူပဋိပကၡမ်ိဳးရိွၿပီးသားထိုင္းႏိုင္ငံအျပင္မေလးရွား၊ အင္ဒိုနီးရွားတို ့အထိ
ကူးစက္က်ယ္ျပန္ ့လာကာအဖြဲ ့၏စည္းလံုးညီညြတ္ေရးကိုထိခိုက္မွာစိုးရိမ္ဟန္ရိွသည္။
ထို ့ေၾကာင့္“ရိုဟင္ဂ်ာ”ဟူေသာေခါင္းစဥ္ျဖင့္ေဆြးေႏြးမည္ကိုကန္ ့ကြက္လိုကကန္ ့
ကြက္ႏိုင္ေသာ္လည္းျပည္တြင္းေရးျဖစ္သည္ (ASEAN ပဋိဥာဥ္ကိုခ်ိဳးေဖါက္ရာက်သည္) ဟူေသာျငင္းပါယ္မႈသည္ေတြးေခၚပံုလြဲေနသည္(wrong-headed) ဟုထင္ပါသည္။

ေသခ်ာသည္မွာဘဂၤလီမ်ားစိမ့္၀င္လာျခင္းလူ၀င္မႈျပႆနာ (immigration issue သည္ အခ်ိန္မွီမေျဖရွင္းႏိုင္၍သက္တမ္းရင့္သြားလွ်င္မူလရင္းျမစ္ျပႆနာေပ်ာက္ကာ
လူ ့အခြင့္အေရး၊လူသားခ်င္စာနာေရးျပႆနာ (humanitarian issue) မ်ား
အျဖစ္တျဖည္းျဖည္းေျပာင္းလဲသြားလိမ့္မည္။ ဤသို ့ဆိုလွ်င္လူသား
အေရး၀င္ေရာက္စြက္ဖက္မႈ (humanitarian intervention)
လုပ္ရန္ေတာင္းဆိုသံေတြက်ယ္ေလာင္ဖြယ္ရာရိွသည္။

ဤသို ့ဆိုလွ်င္မိမိဘက္ကတပမ္းရံႈးေနသည္။
ၾကာေလေျဖရွင္းရခက္ေလျဖစ္လာႏိုင္သည္။

ျမန္မာသံေတာ္ဆင့္