အတြင္း၀န္ရုံးေဟာင္းသည္ျပတိုက္ျဖစ္သင့္

ေအာက္တိုဘာ ၁၈
အတြင္း၀န္ရုံးေဟာင္းသည္အမ်ိဳးသားေရးလႈပ္ရွားမႈသမိုင္းျပတိုက္ျဖစ္သင့္

ျမန္မာႏိုင္ငံရိွ ၀ိတိုရီးယန္းေခတ္ဗိသုကာလက္ရာ (Victorian era architecture)အေဆာက္အအံုမ်ားအနက္ထုထည္အႀကီးမားဆံုး
ျဖစ္ေသာအတြင္း၀န္မ်ားရံုးေဟာင္း (Old Secretariat) ကို စီးပြားေရးလုပ္ငန္းမ်ားအထူးသျဖင့္ ေဟာ္တယ္လုပ္ငန္း အျဖစ္ေျပာင္းလဲလုပ္ကိုင္ႏိုင္ေစရန္ပုဂၢလိကရင္းႏွီးျမဳတ္ႏွံ မည့္သူမ်ားသို ့တင္ဒါစံနစ္ျဖင့္ေလလံပစ္ေတာ့မည္ဟုသိရသည္။

ျမန္မာႏိုင္ငံ၏ၿမိဳ ့ေတာ္ေဟာင္းရန္ကုန္ၿမိဳ ့သည္နယ္ခ်ဲ ့ဆန္ ့က်င္ေရး အမ်ိဳးသားလြတ္ေျမာက္ေရးလႈပ္ရွားမႈႏွင့္ဆက္စပ္ေနေသာသမိုင္း၀င္ အေဆာက္အအံုမ်ားေသာၿမိဳ ့ျဖစ္သည္။

အတြင္း၀န္မ်ားရံုးေဟာင္း၊ ဟိုက္ကုတ္၊ ဂ်ဴဗလီေဟာ၊ ကြန္တီနင္တယ္၊ ဆိုရန္တိုဗီလာ၊ ၿမိဳ ့ေတာ္ခမ္းမ၊ ရန္ကုန္တကၠသိုလ္ေက်ာင္းသားသမဂၢ၊ အင္းစိန္ေထာင္၊ ေရႊတိဂံုေစတီ -

ေက်ာင္းသားသမဂၢအေဆာက္အဦးကား ၁၉၆၂ ခုႏွစ္ကတည္းကမရိွေတာ့။

ဂ်ဴဗလီေဟာႏွင့္ကြန္တီနင္တယ္တို ့ကို ၁၉၈၉ ခုႏွစ္ကေနာက္ဆံုးျမင္ခဲ့ၾကရ သည္။

ကြန္တီနင္တယ္၏ေနရာတြင္ယခု Traders Hotel ျဖစ္ေနၿပီ။ 
ဂ်ဴဗလီရံု ကားအစရွာမရၿပီ။

စစ္ၿပီးစကဗိုလ္ခ်ဳပ္တို ့အမ်ိဳးသားစီးပြားေရးစီမံကိန္းေရးဆြဲ ရာ ဆိုရန္တိုဗီလာမွာသတင္းစာသင္တန္းေက်ာင္းခဏျဖစ္လုိက္ၿပီးယခုပုဂၢလိ ကကုပၼဏီတစ္ခု (DHL) ကအသံုးျပဳေနသည္။

ေဟာ္တယ္လုပ္ငန္းစသည္မ်ားလုပ္ကိုင္ေစရန္ပုဂၢလိကသို ့တင္ဒါေခၚ၍လႊဲ ေျပာင္းေပးမည္ဆိုေသာ
အတြင္း၀န္ရံုးေဟာင္းသည္ၿဗိတိေခတ္ဗမာျပည္အစိုးရရံုးစိုက္ရာ ျဖစ္သည္။ (seat of Government)

သမိုင္း၀င္အေဆာက္အအံုမ်ားအနက္အတြင္း၀န္ရံုးေဟာင္းသည္
ကၽြႏု္ပ္တို ့အမ်ိုဳးသားလြတ္ေျမာက္ေရးသမိုင္း၏ျဖစ္ရပ္မ်ားႏွင့္လိမ္းက်ံထားသည္။
အတြင္းတစ္ ေနရာ၌အမ်ိဳးသားအာဇာနည္ႀကီးမ်ားက်ဆံုးရာတကယ့္သင္းခ်ိဳင္းျဖစ္ေသာ အခန္းတစ္ခန္းရိွသည္။ထို ့ေၾကာင့္ကိုလိုနီအစိုးရကေဆာက္ခဲ့တာျဖစ္ေသာ္လည္း
ကၽြႏု္ပ္တို ့၏သမိုင္း၀င္အမ်ိဳးသားအေမြအႏွစ္တစ္ခု (a national heritage)ျဖစ္ေနကာအတြင္း၀န္မ်ားရံုးေဟာင္းသည္ သူ ့အလိုလိုပင္အမ်ိဳး သားေရးလႈပ္ရွားမႈျပတိုက္ျဖစ္ေနၿပီျဖစ္သည္။

ေနာင္လာေနာက္သားမ်ားကကၽြႏု္ပ္တို ့၏ဘိုးဘြားမ်ား (Nation founding fathers) ေသြးႏွင့္ေပးဆပ္ခဲ့ၾကေသာနယ္ခ်ဲ ့ဆန္ ့က်င္ေရး အမ်ိဳးသားလြတ္ေျမာက္ေရးသမိုင္းကိုယံုတမ္းစကားအျဖစ္ မမွတ္ယူေစခ်င္လွ်င္၊ စာအုပ္ထည္း မွာသာမက၊ လက္ဆုပ္လက္ကိုင္လက္ညိဳးထိုး၍သက္ေသျပစရာရာဇ၀င္တြင္ သည့္အေဆာက္အအံုမ်ားကို ထာ၀ရတယုတယ ထိမ္းသိမ္းထားဘို ့လိုအပ္သည္။

၄င္းအတြက္အမ်ိဳးသားေရးအေမြအႏွစ္မ်ားထိမ္းသိမ္းေရးေဖါင္ေဒးရွင္း (National Heritages Foundation) တစ္ခုရိွသင့္သည္။

ထို ့ျပင္အမ်ားျပည္သူတို ့သြားလာ၀င္ထြက္ထိေတြ ့၍ေလ့လာစရာအျဖစ္ လက္လွမ္းမွီေအာင္ႏိုင္ငံေတာ္ကစီမံေပးရမည္။ ပုဂၢလိကပိုင္ျဖစ္ေနလွ်င္ပင္ ႏိုင္ငံေတာ္ကအလႈခံ၍၄င္း၊ ၀ယ္ယူ၍၄င္းအမ်ားျပည္သူအတြက္ျဖစ္ေစရမည္။

အသစ္ေဆာက္ေသာေခတ္မွီအေဆာက္အအံုမ်ားသည္ပို၍သစ္လြင္ခိုင္ခန္ ့ ေကာင္းခိုင္ခန္ ့မည္။သို ့ေသာ္သမိုင္းတန္ဘိုးမရိွ။

သမိုင္း၀င္ၿပီးသားအေဆာက္အအံုမ်ားကိုအမ်ိဳးသားျပတိုက္အျဖစ္အသံုးျပဳႏိုင္ခြင့္
သည္ႏိုင္ငံတိုင္းေပါေပါမ်ားမ်ားရႏို္င္ေသာအခြင့္အေရးမဟုတ္။ေျပာင္းျပန္အားျဖင့္
မထင္မရွားအေဆာက္အအံုတစ္ခုခုကိုသမိုင္း၀င္ျဖစ္ေစခ်င္၍ျပတိုက္အျဖစ္သံုးကာ
တန္ဘိုးျမင့္ယူၾကသည့္အျဖစ္ကပိုမ်ားသည္။

ဤအေဆာက္အအံုမ်ိဳးကိုေလလံတင္ေရာင္းခ်၍ေဟာ္တယ္လုပ္လိုက္လွ်င္အ မ်ားျပည္သူႏွင့္မသက္ဆိုင္ေတာ့။ ပုဂၢလိကပိုင္ပစၥည္းျဖစ္သြားၿပီ။ မည္မွ်ပင္ စည္းကမ္းခ်က္ေတြႏွင့္လႊဲေျပာင္းေပးသည္ဆိုေစ အေႏွးႏွင့္အျမန္သူ ့စီးပြားေရးအတြက္လိုအပ္ခ်က္ အတိုင္းျပင္ဆင္ေျပာင္းလဲပစ္ေတာ့မည္။

နမူနာအားျဖင့္မဟာဗႏၶဳလမ္းေပၚက T. Juma အေဆာက္အဦး (ပုဂၢလိကပိုင္) ႏွင့္ Rowe Co. တို ့သည္ ေစ်းဆိုင္မ်ားႏွင့္ ကုပၼဏီမ်ား၏ဆိုင္းဘုတ္ႀကီးငယ္ မ်ားဖံုးလႊမ္းကာ
အလြန္အရုပ္ဆိုးေသာျမင္ကြင္း(eyesore) ျဖစ္ေနသည္သာ မကၿမိဳ ့၏က်က္သေရ ကိုပါပ်က္စီးေနေစသည္။

ရန္ကုန္သို ့ပထမဆံုးအႀကိမ္ ေရာက္လာေသာမေလးရွားလုပ္ငန္းရွင္တစ္ဦးကဆိုလွ်င္ - “ ရန္ကုန္သည္ ယခင္ ကြာလာလန္ပူ ကိုသတိရေစသည္၊ တစ္ၿမိဳ ့လံုးသည္ဆင္းရဲသားမ်ား ေနေသာ က်ဴးေက်ာ္ရပ္ကြက္ အႀကီးစားႀကီးတစ္ခုလိုျဖစ္ေနသည္ (Yangon looks like one big slum) ”’ ဟုပင္မွတ္ခ်က္ခ်ဘူးသည္။

လက္ရိွေစ်းကြက္စီးပြားေရးစကတည္းကလူေနၿမိဳ ့ျပဧရိယာမ်ား (urban areas) ႏွင့္ အလွမ္းမေ၀းေသာႏိုင္ငံပိုင္ေျမမ်ားကို အမ်ားျပည္သူအတြက္ အပမ္းေျဖစရာပန္းျခံေျမမ်ား (Public recreational parks) အျဖစ္မဖန္တီးဘဲ ခ်မ္းသာသူမ်ား အတြက္ေဂါက္ကြင္း (golf courses) မ်ား အျဖစ္ေျပာင္းလဲေပး ေနသည္မွာအေတာ္မ်ားေနၿပီျဖစ္သည္။

ယခုတဖန္လူခ်မ္းသာမ်ား (အထူးသျဖင့္ႏိုင္ငံျခားမွလာ မည့္လူခ်မ္းသာမ်ား) ၾကံၾကံဖန္ဖန္ဇိမ္ခံစရာအျဖစ္အမ်ိဳးသားေရးႏွင့္ ဆက္စပ္ေနေသာအေဆာက္ အအံုမ်ား ကိုေဟာ္တယ္မ်ားအျဖစ္ေျပာင္းလဲေပဦးမည္။

အတြင္း၀န္ရံုးကိုေရာင္းစားမည့္အၾကံကိုမဟန္ ့တားႏိုင္လွ်င္ေနာက္မၾကာခင္ဟိုက္ကုတ္ (ယခုတရားရံုး) လည္းေနာက္ကလိုက္ရဖို ့ရိွ သည္။ အေၾကာင္း မွာဗိသုကာလက္ရာေခတ္ခ်င္းတူေသာ ဟိုက္ကုတ္သည္္ အတြင္း၀န္ရံုးထက္ ပင္ပို၍အကြက္အကြင္းေကာင္း (prime location) သည္။ ျပည္ေထာင္စုအ ဆင့္အစိုးရဌာနမ်ား ကိုေနျပည္ေတာ္သို ့ေရႊ ့ေျပာင္းေနသည့္အေၾကာင္းျပ ခ်က္ေကာင္းလည္းရိွေနသည္။

အေနာက္နယ္ခ်ဲ ့ႏိုင္ငံႀကီးမ်ားသည္ဒုတိယကမၻာစစ္ႀကီးအတြင္းက်ဆံုးသြား
ေသာကမၻာအႏွံ ့ရိွသူတို ့၏စစ္သည္ေတာ္မ်ားျမဳတ္ႏွံရာသင္းခ်ိဳင္းမ်ားကို
ယေန ့အထိအျမတ္တႏိုးအေ၀းမွလွမ္း၍ေငြကုန္ေၾကးၾကခံ ကာေစာင့္ေရွာက္ေနၾကသည္။

ကၽြႏ္ုပ္တို ့ကားကိုယ္ပိုင္အမ်ိဳးသားအေမြအႏွစ္အေဆာက္အအံု မ်ားကိုေရာင္းစား၊ငွားရမ္းစားရန္ၾကံစည္ေနၾကၿပီ။ အျမင္တိုေတာင္းေလစြ။

မည္မွ်လူၾကားေကာင္းေအာင္အေၾကာင္းျပေစကာမူ တစ္နပ္စားဉာဏ္သာျဖစ္သည္။

ေရွးေဟာင္းဘုရားေစတီပုထိုးမ်ားသည္ဘာသာေရးဆိုင္ရာ အမ်ိဳးသားအေမြအႏွစ္မ်ားျဖစ္သကဲ့သို ့
ကိုလိုနီေခတ္ေဟာင္းလက္က်န္အေဆာက္အအံုမ်ားသည္ လည္းႏိုင္ငံေရးဆိုင္ရာအမ်ိဳးသားအေမြအႏွစ္မ်ားပင္ျဖစ္ၾကသည္။

သမိုင္း၀င္ေရွးေဟာင္းပစၥည္းမ်ား၊ဘုရားေစတီမ်ားကိုဌာပနာ တိုက္ေဖါက္၍ခိုးကာျပည္ပသို ့ထုတ္၍ေရာင္း စားသူမ်ားကိုႀကီးေလးေသာရာဇ၀တ္မႈအျဖစ္ သတ္မွတ္ၾကသည္။

သမုိင္း၀င္အေဆာက္အအံုမ်ားကိုေပါ့ပ်က္ေသာရည္ရြယ္ ခ်က္ျဖင့္အသံုးခ်မည့္သူမ်ားထံေရာင္းစားျခင္းမွာ လည္းသဘာ၀ခ်င္းတေထ ရာတည္းျဖစ္သည္။

သို ့ေသာ္ထိုကိစၥကိုမူတရား၀င္ဟုသတ္မွတ္ေနၾကသည္။

ေခတ္ေပၚ အမ်ိဳးသားႏိုင္ငံေတာ္ (nation-state) တိုင္းတြင္အမာခံေက်ာရိုးအျဖစ္ အမ်ိဳးသားေရး၀ါဒ (nationalism) တရပ္ရိွစီၾကသည္။ 
[လူမ်ိဳးေပါင္းစံုျဖင့္တည္ေထာင္ထားေသာ အေမရိကန္ျပည္ေထာင္စု တြင္ပင္ အမ်ိုုဳးသားေရး ၀ါဒႏွင့္ညီမွ်ေသာတိုင္းခ်စ္ျပည္ခ်စ္၀ါဒ - patriotism ရိွသည္။]

အမ်ိဳးသားေရး၀ါဒသည္သမိုင္းဘာသာရပ္ (History) ေပၚတြင္အေျခစိုက္ရသည္။

အမ်ိဳးသားေရး၀ါဒကိုေနာက္မ်ိဳးဆက္သို ့လက္ဆင့္ကမ္းရာတြင္သမိုင္း ဘာသာရပ္မပါလို ့မျဖစ္။

သမိုင္းကိုသင္ရာတြင္စာအုပ္စာတမ္းမ်ားခ်ည္း သက္သက္ျဖင့္ မလံုေလာက္။သမိုင္း၀င္ေနရာမ်ား (historic sites) ႏွင့္ သမိုင္း၀င္အေဆာက္အအံုမ်ား (historical structures) မ်ား လက္ဆုပ္လက္ကိုင္ျပစရာမ်ား မ်ားရိွေလပိုေကာင္းေလျဖစ္သည္။

ထိုေၾကာင့္ထိုအရာမ်ားကိုအပ်င္းေျပရံုၾကည့္မည့္၊ ဇိမ္ခံမည့္ႏိုင္ငံျခားဧည့္သည္ မ်ားအတြက္ထက္ ကၽြႏု္ပ္တို ့ႏိုင္ငံသားလူငယ္မ်ားအတြက္ပို၍လိုအပ္သည္။

ယခုအတြင္း၀န္ရံုးေဟာင္းထုခြဲေရာင္းခ်ေရးကိုစီမံခန္ ့ခြဲမည့္ Myanma Tourism Board (MTB) သည္ဤကိစၥျဖစ္ေျမာက္ေရး ကိုေနာက္ကြယ္က အဓိကတြန္းအားေပးသူျဖစ္လိမ့္မည္ သာမကဘုတ္အဖြဲ ့လူႀကီးမ်ား၏ကိုယ္ က်ိဳးစီးပြားႏွင့္လည္း ယွက္လိမ္ေနႏိုင္သည္။

အဆံုးအျဖတ္ေပးႏိုင္သူမွာရန္ကုန္တိုင္းေဒသႀကီးအစိုးရျဖစ္ဖို ့မ်ားသည္။

သို ့ေသာ္ျပည္ေထာင္စုအစိုးရအေနျဖင့္ဤကိစၥကို အမ်ိဳးသားေရးအျမင္ျဖင့္ ၾကား၀င္ဟန္ ့တားေပးေစလိုသည္။

တကယ္တန္းျပည္သူ ့ဆႏၵကိုလိုက္ေလွ်ာ ရန္မွာတရုပ္ႏွင့္စာခ်ဳပ္ ခ်ဳပ္ထားေသာဧရာ၀တီျမစ္ဆံုကဆည္ကိစၥေလာက္ပင္မခက္ခဲ။

ထို ့ထက္ယိုယြင္းေနေသာဤသမိုင္း၀င္အေဆာက္ အအံုအားဆက္၍မ်က္ႏွာလႊဲမေနေတာ့ဘဲျပည္ေထာင္စုအစိုးရက အိႏိၵယမွ၀ိတိုရီးယားေခတ္ဗိသုကာလက္ရာကၽြမ္းက်င္ သူၿမိဳ ့ျပအင္ဂ်င္နီယာမ်ားငွားရမ္းၿပီးမူလလက္ရာ မပ်က္ ထိမ္းသိမ္းထားသင့္သည္။ 

ထို ့ျပင္အမ်ားဆႏၵရိွေနၾကသည့္အတိုင္းအမ်ိဳးသားလြတ္ေျမာက္ေရး လႈပ္ရွားမႈသမိုင္းျပတိုက္ႏွင့္သမိုင္း၀င္မွတ္တမ္းမွတ္ရာမ်ား သိုမွီးရာပိဋကတ္တိုက္(national archive)အျဖစ္ ခန္ ့ညားစြာသံုးစြဲသင့္သည္။

ျမန္မာသံေတာ္ဆင့္